کاتالیزور یا همان مبدل کاتالیست، قطعه‌ای است که در مسیر سیستم اگزوز قرار می‌گیرد و توانایی این را دارد که تا 90 درصد گاز‌های سمی خارج شده از پیشرانه اتومبیل‌ها را به گاز‌های غیر سمی تبدیل کند. امروزه در بیش از 180 کشور جهان استفاده از کاتالیزور یک امر اجباری است؛ از همین رو تمام خودروسازان بزرگ جهان از این وسیله در سیستم اگزوز محصولاتشان استفاده می‌کنند. مجلس جمهوری اسلامی ایران نیز در سال 1381 قانون استفاده از کاتالیک کانورتور یا همان کاتالیزور را برای تمامی خودرو‌های داخلی و وارداتی تصویب کرد. علائم خرابی کاتالیزور
این مطلب را هم بخوانید : کاتالیست خودرو چیست و چه وظیفه ای دارد؟
چرا کاتالیزور خراب می شود؟
امروزه در صنعت خودروسازی از کاتالیزورهای متفاوتی استفاده می‌کنند؛ این تفاوت‌ها معمولا به دلیل سوخت مصرفی وسایل نقلیه می‌باشد. در کاتالیزورهای مختلف، واکنش‌های متفاوتی انجام می‌پذیرد؛ اما عمومی‌ترین آنها تبدیل هیدروکربن‌های نسوخته به آب و دی‌اکسید کربن است. این واکنش در تمام مبدل‌های کاتالیست انجام می‌پذیرد. همچنین در تمامی کاتالیک کانورتور‌ها، اکسیت ازت که ماده‌ای سمی است به گاز ازت که یک گاز بی‌خطر به حساب می‌رود، تبدیل می‌شود. بسیاری از کارشناسان حوزه خودرو معتقدند که اگر امروز ما در شهر‌های بزرگ می‌توانیم نفس بکشیم و زندگی کنیم، به لطف اختراع کاتالیزورها است؛
اما متاسفانه کاتالیزورها قطعات آسیب‌پذیری هستند و در صورتی که موتور خودرو دچار مشکل شود و نتواند پروسه احتراق را به صورت کامل به انجام برساند، ممکن است کاتالیزور سیستم اگزوز به دلیل ورود ناگهانی و بیش از حد گاز‌های سمی، دچار آسیب شود. همچنین ضربات و فشار‌های ناشی از برخورد اجسام نیز می‌تواند به ساختار این قطعات آسیب وارد کند که خوشبختانه کمپانی بزرگ میتسوبیشی با بهره‌گیری از ساختار‌های جدید در فیلتر کاتالیزور اتومبیل‌های جدید خود، این مسئله را حل کرده است.
علائم خرابی کاتالیزور در اتومبیل‌ها
درست کار نکردن کاتالیزورها علائم مختلفی دارد و یکی از عمومی‌ترین آنها افزایش ناگهانی مصرف سوخت خودرو است. زمانی که فیلتر‌های کاتالیزور به درستی کار نکنند و این قطعه تبدیل به یک سد برای خروج گاز‌های تولید شده توسط پیشرانه شود، خود به خود فشار هوا درون سیستم‌های داخلی افزایش می‌یابد و خودرو برای اینکه بتواند این فشار هوا را خارج کند، نیاز به تولید نیروی بیشتری دارد. تولید نیروی بیشتر مساوی با افزایش میزان مصرف سوخت می‌باشد. همچنین مسائلی مانند افت شتاب خودرو و درست استارت نخوردن آن، جزء دیگر علائم خرابی کاتالیزورها به حساب می‌روند.
زمانی که مبدل کاتالیست خراب شود، سامانه اگزوز اتومبیل نمی‌تواند به درستی گاز‌های سمی را خارج کند؛ از همین رو معمولا خودرو‌هایی که با چنین مشکلی دست و پنجه نرم می‌کنند، بوی بدی می‌دهد و از خروجی اگزوز آنها دود سیاه و غلیظی خارج می‌شود. خودرویی که کاتالیزور‌ش خراب باشد، در تست آلایندگی مردود می‌شود. در اتومبیل‌های مدرن میتسوبیشی، ECU یا همان کامپیوتر خودرو توانایی تشخیص و آنالیز وضعیت کاتالیزور را دارد. از همین رو اگر برای این قطعه مشکلی بوجود بیاید، چراغ چک بر روی پنل رو به روی راننده روشن می‌شود. یادمان نرود که کاتالیزور یک قطعه حیاتی و ضروری به حساب می‌رود و در صورتی که دچار مشکل شده باشد، بهتر است کل سیستم اگزوز توسط متخصصان این حوزه بررسی شود.
دیدگاهتان را بنویسید