کاتالیزور خود رو یکی از مهم ترین اجزای سیستم اگزوز خودرو است تاثیر بسیار مهمی در گاز های خارج شده از اگزوز خودرو دارد. خراب شدن کاتالیزور خودرو می تواند مشکلات جدی را ایجاد کند. برای تشخیص یک کاتالیزو خراب ابتدا باید علائم خرابی کاتالیزور خودرو را بشناسید و برای رفع خرابی آن به موقع اقدام نمایید. در این مطلب درباره علائم و علت خرابی کاتالیزور و راه‌های تشخیص آن صحبت خواهیم کرد.
این را هم بخوانید : خاک کاتالیزور چیست؟
کاربرد کاتالیزور در خودرو چیست؟
مبدل کاتالیست به کاهش مواد زیان‌آور در دود خروجی از اگزوز ازجمله مونوکسیدکربن، اکسیدهای نیتروژن و هیدروکربن‌ها کمک میکند. وقتی موتور روشن می‌شود، گازهای خروجی مبدل را گرم می‌کنند. بنابراین دمای کاتالیست کاملا بالا می‌رود. در نتیجه مواد مضر می‌سوزند و درصد آنها در دود خروجی کاهش می‌یابد.
برخی از کاتالیست‌ها با پایه فلزی یا سرامیکی هستند که روی آن را با آلیاژ ایریدیوم- پلاتین پوشانده‌اند. به‌دلیل ساختار لانه‌زنبوری کاتالیست، سطح تماس گازهای خروجی و سطحی که لایه کاتالیزوری روی آن اعمال شده است افزایش می‌یابد. یک واکنش اکسیدکننده مونوکسیدکربن و هیدروکربن در کاتالیست انجام می‌شود و آنها را به موادی نسبتا بی‌خطر از جمله نیتروژن و دی‌اکسیدکربن تجزیه میکند. این مواد هستند که در نهایت از اگزوز خارج می‌شوند و خطر آنها کمتر از مونوکسیدکربن و هیدروکربن است.
برخی از کاتالیست‌ها با پایه فلزی یا سرامیکی هستند که روی آن را با آلیاژ ایریدیوم- پلاتین پوشانده‌اند. به‌دلیل ساختار لانه‌زنبوری کاتالیست، سطح تماس گازهای خروجی و سطحی که لایه کاتالیزوری روی آن اعمال شده است افزایش می‌یابد. یک واکنش اکسیدکننده مونوکسیدکربن و هیدروکربن در کاتالیست انجام می‌شود و آنها را به موادی نسبتا بی‌خطر از جمله نیتروژن و دی‌اکسیدکربن تجزیه میکند. این مواد هستند که در نهایت از اگزوز خارج می‌شوند و خطر آنها کمتر از مونوکسیدکربن و هیدروکربن است.
یک کاتالیزور خوب تا چه میزان عمر میکند؟
کاتالیزور ها معمولا میتوانند ۱۰۰هزار تا ۱۵۰هزار کیلومتر دوام بیاورند و این یک عمر مفید مناسب محسوب می شود.
البته این ادعای شرکت های سازنده است و معمولا در واقعیت این طور نیست و کاتالیست‌ها خیلی زودتر از آنچه باید از کار می‌افتند. مخصوصا در کلان‌شهرها که دائما پشت ترافیک گیر می‌کنید. کاتالیزور درواقع نوعی فیلتر است و این فیلتر باید مرتب تعویض یا تمیز شود. مخصوصا اگر سیستم احتراق درست عمل نکند، عمر کاتالیست کوتاه می‌شود.
در ادامه به علائم خرابی کاتالیزور خودرو می پردازیم:
وقتی کاتالیزور دچار مشکل می شود، علائم و نشانه‌هایی بروز می‌دهد که با تشخیص به‌موقع آن می‌توانید از مشکلات دیگر جلوگیری کنید. برخی از علائم خرابی کاتالیست عبارت‌اند از:
۱. چراغ چک موتور روشن می شود.
اگر سیستم رایانه اتومبیل هر گونه خطایی را در موتور تشخیص دهد، چراغ چک موتور را روشن میکند و مشکل را به شما اطلاع می‌دهد. ازآنجاکه مشکلات زیادی باعث روشن‌شدن چراغ چک می‌شوند برای اینکه بفهمید مشکل از کاتالیست است باید از اسکنر استفاده کنید و کد مربوط به آن را بخوانید.
۲. پایین آمدن قدرت خودرو
اگر کاتالیزور خودرو درست کار نکند، اتومبیل ممکن است دچار تکان‌ها و لرزش ناگهانی شود و به آن اندازه که باید، کشش نداشته باشد. دلیلش این است که توان مبدل کاهش یافته است و به‌دلیل تخریب‌شدن و داغ‌شدن سلول‌ها و نیز مسدودشدن راه عبور گازهای اگزوز، موتور نمی‌تواند به‌خوبی تنفس کند. در نتیجه ماشین قدرت کافی ندارد و این را به‌خوبی حس خواهید کرد.
۳. صداهای غیرطبیعی از زیر ماشین شنیده می شود
اگر در هنگام دور موتور بالا یا هنگام استارت زدن صدای ضربه می‌شنوید، به کاتالیست شک کنید. این زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های سرامیکی تجزیه می‌شوند و ذرات آنها تحت‌تأثیر جریان گاز و نیروهای گریز از مرکز به دیواره کاتالیزور برخورد می‌کنند و این صدا آن‌قدری بلند هست که آن را بشنوید.
۴. اشکال در خروج گازهایی که از صداخفه‌کن اگزوز می‌آیند
اگر کف دستتان را در مقابل لوله اگزوز ماشینی که کاتالیست آن سالم است قرار دهید، حس خواهید کرد که جریان گاز خروجی حالت لرزشی یا نوسانی دارد. دلیلش این است که دریچه‌های خروجی به نوبت کار می‌کنند. اگر حس می‌کنید که جریان خروجی این گازها ضعیف است یا حالت موجی ندارد، سلول‌های کاتالیست از بین رفته‌اند.
این‌طور نیست که کاتالیست خودرو بلافاصله و یک شبه خراب شود. معمولا قبل از خرابی کامل کاتالیزور، عملکرد آن دچار نقص می‌شود که با تشخیص به‌موقع این نشانه‌ها می‌توانید جلوی خسارت‌های بیشتر را بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید